Skynet EFT yaparsa

Yazı: Adil UÇAR

Bu ay sıcak piyasa gündeminden biraz uzaklaşalım... Uzaklaşalım, çünkü bütün piyasalar ABD Merkez Bankası'nın faiz kararına kilitlenmiş durumda. Bu konseri daha önce de izleyen herkes biliyor ki şu 'müthiş para bolluğu' sonesinin son notalarını Fed çalacak. Bu nedenle 'jackal (çakal)' para yöneticileri sone devam ederken yükünü tutma peşinde. Gelişen piyasalara akan paranın arkasında da bu gerçekler yatıyor. Her ne kadar küresel ekonomide toparlanma yaşansa da büyük sorunlarda herhangi bir kayda değer aşama katedilmiş değil. İşte bu temelde Fed politikaları küresel ekonomiye yön verirken yüzeyde ise hem ari (!) hem de twitter'da atar gideri bol olan Başkan Trump'ın sergilediği performans piyasaları etkiliyor. Bir gün Kuzey Kore'ye nükleer tehditle atarlanıyor ertesi gün Naziler memleketin göbeğinde otomatik silahlarla yürüyüş yaparken arazi oluyor. Kuşkusuz küresel süper güç olan ABD'nin tepesindeki bu bipolar yönetim haliyle yaratacağı potansiyel riskler nedeniyle (Üçüncü Dünya Savaşı gibi) piyasalarda kısa vadeli oynaklıklara neden oluyor.

Hal ve vaziyet bu durumdayken, evet, gelin biraz gündemden uzaklaşarak geleceğe bir göz atalım. Yok, merak etmeyin çok uzak gelecekten bahsetmiyorum. Sadece birkaç yıl içinde yatırım stratejilerini belirlerken kullanılabilecek yeni teknolojiler şu anda küresel finans camiasında çok popüler. Aslında her şey birkaç yıl önce fintech (finansal teknolojiler - fintek) kavramının patlamasıyla başladı. Bankalar ve yatırım şirketleri uzun yıllar boyunca maliyetleri kısmak, müşterilere daha hızlı hizmet verebilmek için teknolojinin nimetlerinden yararlanmaya kendilerini adamış durumda. Türk bankalarının teknoloji kullanımındaki artışına canlı şahit oluyoruz. Özellikle mobil teknolojilerin devreye girmesiyle İnternet bankacılığı bile artık tercih edilmemeye başlandı. Teknolojideki bu gelişmelerle eşzamanlı olarak fintekler finans sektörünün tozunu atmaya başladı. Kullanıcı hız ve kolaylık ararken fintekler sayesinde robo-advisor, yapay zekâ (YZ) ve algoritmalar finans dünyasına egemen olmaya başladı. Üstelik sadece bankacılık işlemlerinde değil, yatırım stratejileri belirleme aşamalarında da bu teknolojiler devreye girdi.

Henüz Türkiye'de bizim ilgimizi çeken 'YZ ile yatırım stratejisi belirleme' konusunda somut bir adım atılmadı ancak bankalar ve yatırım şirketlerinin eli kulağında. Bu alanda yatırımlar yapılıyor ve bu yatırımlar artık son aşamaya gelmiş durumda. Chat-bot ile başlayan Facebook'ta banka sohbetleri artık mobil telefonlardan "Dolar yükseldi; satmayı düşünebilirsiniz, hisse senedi alabilirsiniz," tarzında yatırım tavsiyeleriyle yönlenecek. Elbette bu teknoloji mevzuatla uyumlu olacak ve strateji belirleme olayının belirli evrelerinde yatırım danışmanları devreye girecek. Ancak önemli olan şu: Artık bir yapay zekâ sizin yatırım alışkanlıklarınızı analiz edecek, hesabınızdaki parayı nasıl kullandığınız hakkında düşünecek, risk profilinize göre piyasa koşullarında uygun fiyatlamalar olduğunda size uyarılar göndererek dürtükleyecek. Bu hizmet halihazırda ABD'de var ve Türkiye uyarlamaları için finans şirketleri harıl harıl çalışıyor. Elbette sadece bu kadar değil. YZ şimdiden borsaları ele geçirmiş durumda. Yatırım şirketinin yazılımcılara belirli parametreler vererek oluşturduğu algoritmalar şu anda borsalarda işlem yapıyor. Hem de insanın yetişemeyeceği hızlarda. İş o kadar ilerledi ki büyük yatırım şirketlerinin yanında artık kişiye özel algoritmalar yazılabiliyor. Sizin belirlediğiniz sınırlarda çalışan bir yazılım sizin yerinize yatırım kararı alarak işlem yapıyor. Gelecekte değil, bu ürün şu sıralarda Türkiye'de piyasaya çıkmak üzere son testleri yapılıyor.

Arnold Schwarzenegger'in başrolünde oynadığı meşhur üçleme 'Terminatör'de dünyayı ele geçiren Skynet bilgisayar ağı/yapay zekânın akla gelmemesi mümkün değil. Halihazırda yapay zekâ birçok sistemde 'sınırlı' bir şekilde kullanılıyor. Ancak ara yüzlerle ve gelişen teknolojiyle artık yapay zekânın hayatımıza direkt bağlantı sağlayacağı bir eşiğe geldik.

Para, yatırım, stratejiler... Duygusal, stresli, bilgiye dayalı ve içgüdünün de etkili olduğu alanlar. Yeni teknolojiler kapımıza dayanmışken finansal okuryazarlığımızın kıtlığında yaşamaktansa belki biraz bu ürünleri kurcalamakta fayda olabilir. Elbette şu anda herkesin ağzını açıkta bırakacak gelişmeler yaşanması beklenmiyor ancak temeller atılıyor. Bence şimdiden bu dünya ile iletişimde kalmak gelecekte size büyük avantajlar sağlayacak. Skynet ile konuşun, yadırgamayın, böyle bir şeye asla güvenemem demeyin. Yatırım evreni de artık teknolojiden bağımsız kalamadığı gibi uzak durduğunuz her an sizin için fırsat maliyeti yaratması da olası.