Esquire Best of 2018 sanat: Yıllık Sanat Bilançosu
2018'i ele alsak da yılın sanat camiasında ses geiren olay, adres ve isimleri rafa kaldırılmayı değil, bir kenara not alınmayı hak ediyor.
Giriş Tarihi: 25.12.2018
15:49
Yazı Güneş UYSALEFE
Tartışma konusu olmak, sanat tarihinin bir parçası. Tıpkı bir zamanlar Claude Monet ve Paul Cézanne gibi Empresyonist akımın öncülerinin eleştiriye maruz kalması veya Vincent van Gogh'un eserlerinin kabul görmemesi gibi, günümüzde de sanat üretimi farklı seslerin yükseldiği, hatta tizleştiği bir platform. Eskiyle karşılaştırıldığında tek fark, artık sanatçıların bir çılgın ya da münzevi olarak marjinalleştirilmemesi, birtakım dar ve elit çevrelere mahsus olmak yerine, yüz binlere anında ulaşabilmeleri. Örneğin Banksy, ekim ayında Sotheby's'de gerçekleşen bir müzayedede 'Girl With Balloon' adlı eseri 1 milyon dolara satılır satılmaz izleyenleri şaşırtan bir şey yaşattı: İngiliz graffiti sanatçısı çerçeve içine bir kâğıt öğütücü gizlemişti ve eser bir anda tablodan aşağı parçalar halinde dökülmeye başladı. Sanatçı 5 milyon takipçisi olan Instagram hesabı üzerinden, Picasso'nun "İmha etmek de yaratıcı bir dürtüdür." alıntısı eşliğinde olayın videosunu paylaştı.
Politik duruşuyla çok konuşulan diğer bir isimse sürpriz şekilde Jim Carrey oldu. Onu başarılı komedyenliğiyle tanırken uzun bir süre ortadan kaybolmuş ve geçtiğimiz yıl 'I Needed Color' belgeseliyle artık sanat üretimiyle meşgul olduğunun haberini vermişti. O gün bugündür, 2018 yılı boyunca, karikatürleri ve yorumlarıyla Amerikan yönetimine kafa tuttu ve manşetlerden inmedi. Otoritelerle başı dertte olan diğer biri, Jeff Koons da, terör kurbanlarını anmak için yaptığı ve Paris şehrine 3,9 milyon dolar karşılığında 'hediye etmek' istediği dev heykeliyle konuşulurken hemen ardından bir intihal davasıyla karşı karşıya kaldı. Jeff Koons, 1988 yılına ait 'Fait d'Hiver' adlı çalışmasının aslında Franck Davidovici'nin bir fotoğraf çalışmasının kopyası olduğu ortaya çıkınca Fransız mahkemeleri tarafından suçlu bulundu ve telif haklarını ödemeye mahkûm edildi. Rakamlar konuşulacaksa, Obvious adlı bir grup tarafından yapay zekâyla üretilen 'Edmond de Belamy' adlı tablo New York'taki Christie's Müzayede Evi'nde 432 bin dolara alıcı bulunca ortalık yeniden karıştı; 2018'de Nobel Ödülü'ne layık görülen eleştirmen Jerry Saltz'a göre ederi bu olamazdı. İnsan dokunuşunun etiketi kafaları kurcalarken kışkırtıcı kimliğiyle tanınan Marina Abramoviç, Floransa'daki bir etkinlik sırasında başka bir sanatçı tarafından fiziksel saldırıya uğradı; elindeki tuvali Abramoviç'in kafasına geçiren zanlı, bunu 'sanatı için' yaptığını belirtti. Diğer bir kaza ise Anish Kapoor'un Porto'da sergilenen 'Descent into Limbo' adlı eseri içine düşen ziyaretçiydi. Ancak eylül ayında Rio de Janeiro'daki Brezilya Ulusal Müzesi'nin, içindeki 20 milyon farklı arkeolojik kalıntı ve tarihi sanat eserlerle beraber yanıp kül olması, hiç şüphesiz yılın en yürek burkan haberi oldu.
Tartışma konusu olmak, sanat tarihinin bir parçası. Tıpkı bir zamanlar Claude Monet ve Paul Cézanne gibi Empresyonist akımın öncülerinin eleştiriye maruz kalması veya Vincent van Gogh'un eserlerinin kabul görmemesi gibi, günümüzde de sanat üretimi farklı seslerin yükseldiği, hatta tizleştiği bir platform. Eskiyle karşılaştırıldığında tek fark, artık sanatçıların bir çılgın ya da münzevi olarak marjinalleştirilmemesi, birtakım dar ve elit çevrelere mahsus olmak yerine, yüz binlere anında ulaşabilmeleri. Örneğin Banksy, ekim ayında Sotheby's'de gerçekleşen bir müzayedede 'Girl With Balloon' adlı eseri 1 milyon dolara satılır satılmaz izleyenleri şaşırtan bir şey yaşattı: İngiliz graffiti sanatçısı çerçeve içine bir kâğıt öğütücü gizlemişti ve eser bir anda tablodan aşağı parçalar halinde dökülmeye başladı. Sanatçı 5 milyon takipçisi olan Instagram hesabı üzerinden, Picasso'nun "İmha etmek de yaratıcı bir dürtüdür." alıntısı eşliğinde olayın videosunu paylaştı.
Politik duruşuyla çok konuşulan diğer bir isimse sürpriz şekilde Jim Carrey oldu. Onu başarılı komedyenliğiyle tanırken uzun bir süre ortadan kaybolmuş ve geçtiğimiz yıl 'I Needed Color' belgeseliyle artık sanat üretimiyle meşgul olduğunun haberini vermişti. O gün bugündür, 2018 yılı boyunca, karikatürleri ve yorumlarıyla Amerikan yönetimine kafa tuttu ve manşetlerden inmedi. Otoritelerle başı dertte olan diğer biri, Jeff Koons da, terör kurbanlarını anmak için yaptığı ve Paris şehrine 3,9 milyon dolar karşılığında 'hediye etmek' istediği dev heykeliyle konuşulurken hemen ardından bir intihal davasıyla karşı karşıya kaldı. Jeff Koons, 1988 yılına ait 'Fait d'Hiver' adlı çalışmasının aslında Franck Davidovici'nin bir fotoğraf çalışmasının kopyası olduğu ortaya çıkınca Fransız mahkemeleri tarafından suçlu bulundu ve telif haklarını ödemeye mahkûm edildi. Rakamlar konuşulacaksa, Obvious adlı bir grup tarafından yapay zekâyla üretilen 'Edmond de Belamy' adlı tablo New York'taki Christie's Müzayede Evi'nde 432 bin dolara alıcı bulunca ortalık yeniden karıştı; 2018'de Nobel Ödülü'ne layık görülen eleştirmen Jerry Saltz'a göre ederi bu olamazdı. İnsan dokunuşunun etiketi kafaları kurcalarken kışkırtıcı kimliğiyle tanınan Marina Abramoviç, Floransa'daki bir etkinlik sırasında başka bir sanatçı tarafından fiziksel saldırıya uğradı; elindeki tuvali Abramoviç'in kafasına geçiren zanlı, bunu 'sanatı için' yaptığını belirtti. Diğer bir kaza ise Anish Kapoor'un Porto'da sergilenen 'Descent into Limbo' adlı eseri içine düşen ziyaretçiydi. Ancak eylül ayında Rio de Janeiro'daki Brezilya Ulusal Müzesi'nin, içindeki 20 milyon farklı arkeolojik kalıntı ve tarihi sanat eserlerle beraber yanıp kül olması, hiç şüphesiz yılın en yürek burkan haberi oldu.
