“Fortnite”ın Yeni AI Darth Vader’ı, Oyunu Karanlık Tarafa Yaklaştırıyor
James Earl Jones’un sesiyle konuşan AI karakter, oyuncularla birebir etkileşime giriyor. Ama SAG-AFTRA bundan hiç hoşnut değil. Yapay zekânın bazı “hataları”ndan bahsetmiyoruz bile.
Yazı Eric Francisco
Çeviri Zeynep Dallı
Darth Vader'ın yeni bir düşmanı var ama bu kez yeniden doğan Jedi Düzeni değil. Bu sefer karşısında Oyuncular Birliği var. 16 Mayıs'ta, Epic Games'in Disney çatısı altındaki "Star Wars" ile yaptığı bir aylık işbirliği kapsamında, Darth Vader Fortnite Battle Royale'e opsiyonel, işe alınabilir bir müttefik olarak eklendi. Fakat bu yeni Vader karakterini farklı kılan bir şey var: Oyuncular onunla "konuşabiliyor". Özel bir tuşa bastıklarında, oyuncular kulaklıklarına ne derse desin, Sith Lordu onlara yapay zekâ destekli doğal bir diyalogla yanıt veriyor. Üstelik bu teknoloji, Darth Vader'ı beyazperdede canlandıran James Earl Jones'un sesiyle çalışıyor: Kendisi 2022'de hayatını kaybetmişti.
Epic Games, resmi blogunda yayınladığı açıklamada, "Fortnite"taki yapay zekâlı Vader'ın, James Earl Jones'un mirasçılarının onayıyla oluşturulduğunu belirtti: "Merhum Bay Jones'un sesini kullanmak bizim için büyük bir onur. Bu deneyimi oyunculara sunmamıza izin verdikleri için ailesine teşekkür ederiz."
Ancak profesyonel oyuncuları temsil eden sendika SAG-AFTRA, Epic'in bu projede kendilerine danışmadan ve uygun şartlar üzerine pazarlık yapmadan harekete geçtiğini belirtti ve bu durumun çalışma standartlarına aykırı olduğunu duyurdu. SAG-AFTRA açıklamasında şunları söyledi: "Üyelerimizin ve onların mirasçılarının dijital temsillerinin kontrolünü elinde tutma hakkını destekliyor; bu kült mirasların ve rollerin yeni nesillerle buluşmasını sağlayan yeni teknolojilere olumlu yaklaşıyoruz. Ancak bu kullanımın şartlarını belirleme hakkımızı da korumak zorundayız."
Buradaki mesele James Earl Jones'un sesinin kullanılması değil; zira usta oyuncu, 2022 yılında sesinin kullanım haklarını Lucasfilm'e devretmiş ve ölümünden önce Ukrayna merkezli yapay zekâ firması Respeecher ile çalışmıştı. Aslında yapay zekâlı Vader ilk olarak "Fortnite"ta değil, Disney+ dizisi "Obi-Wan Kenobi"de karşımıza çıkmıştı. Oyuncuların Vader'a küfrettirmesi ya da ona absürt sorular sorması (örneğin Epic'in hızla müdahale edip sansürlediği F-bombaları gibi) esas sorun değil. Sorun şu: AI destekli Darth Vader karakteri, daha önce sendikalı oyuncular tarafından seslendirilen bir rolken video oyun şirketlerine karşı hâlen devam eden oyuncu grevi sırasında "Fortnite"ta piyasaya sürüldü.
SAG-AFTRA açıklamasına şöyle devam etti: "Darth Vader'ın o ikonik ritmini ve tonunu video oyunlarında eşleştirme görevini geçmişte üstlenmiş üyelerimiz de dahil olmak üzere, ses kullanımı yoluyla üyelerimizin emeğinin yerini alan uygulamalara dair pazarlık yapma hakkımızı korumalıyız." Sendika, Epic Games'in Llama Productions adlı stüdyosuna karşı Ulusal Çalışma İlişkileri Kurulu'na (NLRB) haksız uygulama şikâyeti sunduğunu duyurdu.
Elbette Darth Vader'a Skibidi Toilet ya da Sabrina Carpenter hakkında sorular sormak oldukça eğlenceli olabilir. Hatta Reddit'te bir kullanıcının yeni kaybettiği büyükannesini Vader'a anlattıktan sonra beklenmedik şekilde duygusal bir yanıt aldığı örnekler de var. Ancak bu eğlenceli yüzeyin altında, insan sanatçılar yerine yapay zekânın kullanılma potansiyeli ışık hızında ilerliyor. 2023'te Hollywood'daki iki büyük grevin merkezinde de yapay zekâ yer alıyordu ve 2024 Temmuz'unda SAG-AFTRA, büyük oyun yayıncılarına karşı yapay zekâyı endüstri çapında benimsemeye yönelik ani hareketleri protesto etmek amacıyla greve çıktı. Bu yayıncılar arasında "Fortnite"ın sahibi Epic Games de bulunuyor.
SAG-AFTRA Başkanı Fran Drescher, 2024 grev açıklamasında şunları söylemişti:
"Yapay zekânın üyelerimizin zararına kullanılmasına olanak tanıyan hiçbir sözleşmeyi onaylamayacağız."
Gücün içindeki gerçek dengesizlik ise şu: Epic Games, oyuncular sendikasıyla AI kullanımı konusunda aktif bir anlaşmazlık içindeyken AI Darth Vader'ı rahatça piyasaya sürebildi. 2024'ten bu yana Epic Games, "Star Wars"un sahibi Disney'den ciddi yatırımlar aldı ve "Fortnite" bu iş birliğinin merkezinde yer alıyor. Dünyanın en büyük film stüdyolarından biri tarafından desteklenen bir teknoloji devinin, insan emeğini savunan sendikayı hesaba katmadan dijital bir aksiyon figürünü piyasaya sürmesi, sektördeki en büyük kibir gösterilerinden biri gibi görünüyor. Gelecek henüz yazılmadı belki ama insanlar yapay zekâyla bu kadar kolay yakınlaştıkça, yazılmış bile olabilir.