Patek Philippe Uzmanının Tasarladığı 690 Dolarlık Saat

Yazı Johnny Davis

Çeviri Özge Dinç

Kapak Fotoğrafı Dennison

John Reardon yaklaşık 30 yılını koleksiyon saatlerinin tarihi, satışı ve kültürüyle iç içe geçirdi ve şimdi ilk kez bir saatin tasarımında söz sahibi oluyor.

Patek Philippe'te eski bir yönetici ve Sotheby's ve Christie's'de uzun süredir müzayede uzmanı olan Reardon, saygın İsviçre markası konusunda en önde gelen otoritelerden biri kabul ediliyor.

1999'da, kariyerinin iki yılında, şimdiye kadar yapılmış en komplike cep saati Patek Philippe Henry Graves Supercomplication'ı müzayedede 11 milyon dolar rekor fiyata satan Sotheby's ekibinin bir parçası olması, onun için bir dönüm noktası oldu ve bu rekor, Reardon'ın müzayede dünyasındaki itibarını pekiştirdi.

Reardon, 2019'da müzayede dünyasından ayrılarak New Jersey merkezli, eski Patek Philippe saatlerini tamir etmeye, bulmaya ve satmaya adanmış bir şirket olan Collectability'yi kurdu.

Bir satış sitesinden çok daha fazlası olan şirket, satışın yanında Patek Philippe için bir arşiv kaynağı ve öğrenme merkezi olarak faaliyet gösterdi, koleksiyonculara nadir parçalara erişimin yanı sıra saatlerinin tarihi, tasarımı ve kökeni hakkında derinlemesine bir bilgi sundu. Amacı, alım-satımın ötesine geçerek uzmanlığa yönelmek ve saatleri yalnızca yatırım parçası olarak değil, kalıcı öneme sahip kültürel eserler olarak ele almak oldu.

Geçtiğimiz hafta, Reardon sürpriz bir şekilde yeni bir ürün tanıttı: Dennison'la ortaklaşa tasarladığı sınırlı sayıda üretilen bir saat. Bağımsız ve butik İngiliz saat markası Dennison ile işbirliği içinde üretilen saat, Reardon'ın eşsiz gözü ile fiyat-performansın müthiş bir harmanı.

(Bir zamanlar Rolex ve Omega için bir Anglo-Amerikan kasa üreticisi olan Dennison, önce 2016'da ve 2024'te yeniden doğmadan önce 1967'de kapandı. Markanın son dönemi, 1960'ların ince takım saatlerine bir saygı duruşu niteliğindeki A.L.D koleksiyonunun başarısıyla tanımlanabilir. Markanın yeniden canlanması, estetik anlayışı ve kendine özgü transatlantik mirası sayesinde koleksiyonerlerin ilgisini çekti.)

1960'ların ve 1970'lerin nadir Patek Philippe referanslarından ilham alan Dennison + Collectability saati, Dennison'dan Emmanuel Gueit (Audemars Piguet Royal Oak Offshore'u henüz 22 yaşındayken yaratan ve Rolex, Piaget ve Hermès ile de çalışan İsviçreli tasarımcı) tarafından tasarlanan ince, yastık şeklinde bir kasaya ve iki tonlu mavi güneş ışını desenli kadrana sahip.

Quartz mekanizmayla çalışan ve fiyatı sadece 690 dolar olan saat, detaylar, miras ve hikâye açısından oldukça zengin; Reardon'ın uzun süredir benimsediği; fiyatı ne olursa olsun bir saatin anlam taşıması gerektiğine dair inancının bir yansıması. [Dennison + Collectability saati, 11 Mayıs Pazar günü ön satışa sunulup hızla tükendi].

Esquire, Reardon'ın profil yazısını 2020 yılında Collectability'nin kuruluş aşamasında yayımlamıştı (Mick Brown'ın yazdığı müthiş yazı, birkaç gün içinde siteye yüklenecektir. Bu yazı, Esquire Türkiye'nin saat editörü Özge Dinç editörlüğünde 7 yıl yayımlanan saat dergisi Watch Book'un 2021 sayısında yayımlandı).

John Reardon'ı saatin New York'taki lansmandan bir gün sonra yakalayarak bu hiç beklemediğimiz tasarım hamlesini, bir saati gerçekten koleksiyonluk yapan şeyin ne olduğunu ve uygun fiyatlı quartz saatinin neden yılın en büyük trendi olabileceğini konuştuk.

ESQ: Bu işbirliği nasıl ortaya çıktı?

John Reardon: Aslında iş planımızda böyle bir şey yoktu. Biz tamamen eski Patek Philippe'leri alıp satmakla ilgileniyoruz. Ancak geçen mayıs ayında Sotheby's Cenevre'de [Önemli Saatler satışında], bazı müşterilerim adına teklif veriyordum ve müzayede salonunun ön sırasında bir beyefendi ve delikanlı çağlarındaki oğlunun "Golden Circle" veya belki Ellipse [klasik Patek modelleri: 1960'lar ve 1970'lerde birlikte görülmesi gereken iki saatti] taktığını gördüm sandım. Ama emin olamadım.

Hangi modellermiş peki?

TikTok'taki [popüler vintage koleksiyoncusu] Mike Nouveau'yü tanıyor musunuz? Arkamda oturuyordu ve ona sordum, "Bu adam kim? Bileğindeki saat ne?". O da "Bu Dennison'ın marka direktörü Stephane Cheikh," dedi ve ekledi: "Müzayededen sonra sizi tanıştırmaktan mutluluk duyarım." Böylece bizi tanıştırdı ve beş dakika içinde Dennison'a bayıldım. Kolundaki saati daha evvel görmemiştim, onlar da tarihlerindeki ince, vintage görünümlü saati yeniden üretmişlerdi. Saatin fiyatını tahmin etmeye çalıştım. Saat 690 dolar [27 bin TL civarı), dediğinde hemen kendime ve çocuklarıma birer tane aldım. Fiyatı çok uygundu ve tasarım harikaydı. İşte hikâye böyle başladı. Stephane'la hemen arkadaş olduk. Birkaç ay içinde de yeni proje için bir araya geldik. Bu bizim için de, Dennison için de ilk ortak saat. Yani, ikimiz de keşfedilmemiş sulardayız.

Fotoğraf Dennison

Altın Dennison Natural Stone Tiger Eye

Siz saatin fiyatının ne kadar olduğunu tahmin etmiştiniz?

Elime aldığımda üç ya da dört bin dolar olduğundan emindim. Bu komik çünkü bu alandan ne kadar kopuk olduğumu gösteriyor. Sektörün 5.000 doların altındaki segmentini hiç bilmiyorum. Kendimi klasik Patek'lere kaptırmışım. Tek düşündüğüm şuydu: "Bir Patek kayışı veya bir Patek tokası fiyatına bu saate sahip olabilir, onu takabilir ve kaybedecek miyim diye endişelenmek zorunda kalmayabilirim." Aldığım saati seyahat ederken takıyorum. Sohbet açan bir saat ve onu endişelenmeden otel odamda bırakabiliyorum. Benim için âdeta özgürlüğü temsil ediyor. Eskiden daha lüks saatlerle seyahat ederdim.

Esquire'da doğrudan tüketiciye yönelik bağımsız ve butik markalar hakkında çok yazdık. Kimse bu markaların fiyatlarının uygunluğunun çekici olduğunu tartışamaz. Ancak kalite konusunda bazen soru işaretleri olabiliyor. 690 dolarlık bir quartz saat elbette yüksek saatçiliğe dahil değil. Ancak saati daha pahalı gördüğünüzü duymak ilginç.

Uyarmak isterim ki uygun saatler konusunda çok bilgili değilim. Patek Philippe ile herhangi bir şekilde rekabet edecek bir şeyle işbirliği yapmayı asla düşünmem. Eğer işin içinde Patek Philippe mekanizması, kasası ve kadranı yoksa benim işim değil. Bu saat ise kesinlikle Patek'in stil ve estetiğinden ilham alıyor ancak Patek Philippe'ten çok farklı bir evrende. Eğlencesi de burada: Yenilik değerinde. Koleksiyonerlerime bu saati sunduğumda, "Kendim, karım ve çocuklarım için birer tane alacağım," dediler. Ben de şu izlenimi edindim: Bu, 1960'lar ve 1970'lerden sevdiğimiz estetiği paylaşmanın eğlenceli bir yolu ve bütçeyi sarsmıyor.

Dennison Watch Case Co. Birmingham'ın eski bir ilanı

"İşbirliği" kelimesini ilk kim kullandı? Bir saat tasarlamak, yapmak için can attığınız bir şey miydi?

Hayır, hayallerim arasında değildi. Collectability'de hiçbir zaman bir işbirliğini düşünmedik. Ancak bir müzayede evinde marka ile tesadüfen karşılaştığımızda, beş dakika içinde "Bunu yapmalıyız"ı konuşmaya başladık. Çünkü birlikte bir şeyler yapabileceğimizi biliyorduk. Dennison'ın Anglo-Amerikan hikâyesini seviyorum. Benim koleksiyonculuk yolculuğum da 19. yüzyıldan [1850'den 1957'ye kadar Waltham Watch Company yaklaşık 40 milyon cep ve kol saati üretti] Waltham saatleriyle başladı.

Merkezi Waltham, Massachusetts'te bulunan şirket, kasalarını genellikle İngiltere'den temin ediyor ve sıklıkla Birmingham'daki Dennison ile ortaklık yapıyordu. Şirketin kurucusu Aaron Lufkin Dennison, daha sonra İngiltere'ye yerleşen bir Amerikalıdır. Waltham mekanizmalarına kasa üretmek için kurmuştu şirketini. Dolayısıyla benim için bir tür kişisel çekiciliği de var. Bu tesadüfi buluşma da tüm bu sebepler bir araya gelince bir işbirliğiyle sonuçlandı.

Collectability

The Dennison + Collectability modeli, paslanmaz çelik ve altın PVD kaplama seçeneklerine sahip.

Sizin bu saate katkınız ne oldu?

Üç şey: İlk olarak tasarımcı Emmanuel'in tasarım rehberliğini talep etmem. Bence tam isabet. Bana göre, en sevdiğim Golden Circle saatlerinden biri olan 3604 referansının estetiğini temsil ediyor. Yine de Emmanuel'in bu saatte yaptığı şey biraz daha farklı: Bizim saat yanlardan daha ince, üstten biraz daha geniş ve yuvarlak. Yani bileğinize taktığınızda, alışkın olduğum kutu gibi referans 3604'ten çok farklı bir his veriyor.

Ayrıca her zaman iki tonlu kadrana sahip bir referans 3604 bulmayı ummuştum, hiç de bulamadım. Bu saati Stephane'ın bileğinde gördüğümde, "İşte aradığım şey bu!" dedim. Bir Patek Philippe olmasa da, aradığım görünüm buydu.

Patek dünyasında iki tonlu kadrana sahip başka bir referans daha var: 3862. Bu da işbirliği için yaptığım öneriye ilham verdi: Dennison saatinde iki tonlu bir kadran.

Masaya getirdiğimiz 3. şey ise Dennison koleksiyon dünyasında büyük tartışmalara neden olan bir konuydu. Kadranda hiçbir şekilde marka olmaması gerektiğini kuvvetle hissediyordum. "Dennison" ve "Collectability" yazmayacaktı.

Bunu saat markasına sunduğumda odada derin bir sessizlik oldu.

Ama ben nedenini açıkladım: "Bırakın, Emmanuel'in tasarımı kendi adına konuşsun!" Kadran neredeyse Collectability imzasına sahip; arşivlerimden, benim için bir şey ifade eden bir tasarımı örnek alıyor.

Yani kadranda imza olmaması 3. katkım. Bu da piyasa tarafından çok iyi karşılandı. Saatseverler beğendiler! Çok heyecanlıyım ve kararıma sadık kaldığım için mutluyum. Ama marka kabul etmeseydi projeyi yapmazdım. Bu benim için çok önemliydi.

Collectability

Patek Philippe'in kurma kolu arka kısımda olan "Golden Circle" ref. 3586/1G, 1972 üretimi. Şu anda Collectability'de satışta, fiyatı 18.000 dolar

Collectability

Patek Philippe beyaz altın otomatik "Golden Circle" ref. 3604G, Şu anda Collectability'de satışta, fiyatı 35.000 dolar

Collectability

Emmanuel Gueit, "Saat tasarımının efsane ismi"

Emmanuel Gueit'in çalışmalarını yakın takipte misiniz?

Emmanuel'e çok saygı duyuyorum ve işlerini takipteyim. Bence o, saat tasarım tanrılarından biri. Tiffany için yaptığı çalışmalar da çok ilginçti [Gueit son zamanlarda saat tasarımındaki itibarını geri kazanmaya çalışan ünlü mücevher markası için çalıştı]. Elbette insanlar AP'yi biliyor [örneğin Audemars Piguet için tasarladığı Royal Oak Offshore] ve bir de babasının ondan önceki çalışmaları var. Emmanuel, tasarım kraliyetinden geliyor [Babası Jean-Claude Gueit, Piaget Polo ve Rolex Cellini gibi 1970'lerin modellerini tasarladı ve 20. yüzyılın en etkili saat tasarımcılarından biri kabul ediliyor]. Bu özel tasarım, onun daha önce tasarladığı saatlerin tümünden çok farklı.

Emmanuel, Dennison'ın hedeflediği fiyat segmentini ve bu saatin hitap ettiği geniş kitleyi anladı; o döneme ait tasarım anlayışı ve gözüyle hem klasik hem de komplike bir tasarım yarattı.

60'lar, 70'ler yeniden moda oldu.

Bu saatin Patek Philippe versiyonunu hayal edin. Muhtemelen 40.000 dolarlık bir saat olurdu, muhtemelen otomatik ve olağanüstü olurdu. Ve umuyorum ki bir gün Patek Philippe'in geçmişte olduğu gibi bu tasarım dilini kullanan daha fazla saatini göreceğiz. Bu saatin bana kanıtladığı şey, bu estetiği yakalamak isteyen bir kitlenin var olduğu. Muhtemelen görmüşsünüzdür: Piaget yakın zamanda değerli taş kadranlı saatler çıkardı.

Fotoğraf Cody Litke

Patek Philippe'in kurma kolu arka kısımda olan "Golden Circle" ref. 3586/1G modeli, 1972 üretimi. Şu anda Collectability'de satışta, fiyatı 18.000 dolar

Fotoğraf Dennison

Yeni saatin kasa arkası. İşbirliğini göstermek üzere "x" değil "+" işareti olduğuna dikkat edin. Artı seçilirken saatçilik tarihinde kullanılan bir patent işaretinden esinlenilmiş.

Artık saat tasarımcılarına daha fazla mı sempati duyuyorsunuz?

Evet. Patek Philippe'teyken tasarımcılarla birlikte çalışmazdım; bu benim işimin bir parçası değildi. Dolayısıyla, ilk kez tasarım sürecine herhangi bir katkım oldu. Meslektaşlarımla birlikte, bu bir öğrenme eğrisi oldu. Zorlayıcı ama harikaydı. Her gün yaptıklarımdan çok farklı. Bir ışık huzmesi gibiydi. Düşündüklerimizi kâğıda çizmek ve sevmeyi ve dolayısıyla koleksiyoncularımızın da aynı şekilde sevmesini umduğumuz bir şeyi hayal etmek için beynimizin farklı bir bölümünü, yaratıcı tarafımızı çalıştırdı. Bu da zorlu bir iş çünkü bütün gün saatlere bakıyorduk.

Collectability

"İkisini de alın!" Reardon, New York'taki Sous Les Toiles Gallery'de geçen hafta yeni saati tanıtırken

Uygun fiyatlı bir saat olmasına rağmen Patek koleksiyoncuları arasında yankı uyandırdı mı?

Evet. Saatleri New York'taki lansman etkinliğinde saatleri tanıttık ve çok beğenildi. Ve beni gerçekten etkileyen kısım şuydu: Sadece erkekler değil, kadınlar da bu saatle ilgiliydi. Erkekler ve kadınlar tarafından eşit derecede beğenildiğini gördüğüm çok az saat var. Birbirlerine gülümseyen ve aynı anda "Bunu istiyorum" diyen çiftler gördüm. Bu inanılmaz bir şey.

Bence Emmanuel, sınırların ve cinsiyetlerin ötesine seslenen bir tasarım oluşturdu. Ve "herkes için bir saat" mesajının basitliği, fiyat noktasıyla da vurgulanıyor. Oldukça çekici. Pazarlamacılar gibi konuştum, değil mi?

Ancak gerçek şu ki, bu saatin birçok önemli koleksiyoncunun bileğinde günlük, eğlenceli bir saat olarak yerini alacağını düşünüyorum. Koleksiyonlarının değeri yedi haneli rakamların üzerinde olan koleksiyoncular bana "John, buna sahip olmalıyım!" diyor.

Sevdiğim kısmı mı? 250 bin dolarlık bir saat alabilecek ama bu 690 dolarlık saatin çelik versiyonunu mu, yoksa altın PVD versiyonunu mu alacaklarına karar veremediği için bana soran kişiler oluyor. Ben de onlara "İkisini de alın!" diyorum.

Fotoğraf Cody Litke

John Reardon, New Jersey, ABD'deki Collectability'de Esquire The Big Watch Book için çekildi.

Tasarım sürecinde ne gibi zorluklar yaşandı? Muhtemelen maliyet kısıtlamaları belirli sınırlamalar getirmiştir…

İki tonlu güneş ışını desenli kadran seçmek maliyeti artırıyor. Dennison fiyat olarak 690 doları önerdi, biz de onların tavsiyesine uyduk. Ben de bu saat için doğru fiyatın bu olduğunu düşünüyorum.

Tasarımla ilgili dikkat çekici başka ne anlatabilirsiniz?

İki şey daha var: Kasa arkası çok eğlenceli çünkü Dennison ve Collectibility logolarını işbirliğini anlatmak üzere "x" şeklinde değil, "+" işaretiyle görsterdik. Bu çifte bir selamlama: Birincisi, artı içeren bayrağıyla İsviçre'ye. İkincisi de, Patek Philippe, Rolex ve diğerlerinin 20. yüzyılın ortalarından kalma çelik saatlerinde gördüğünüz breveté işaretine benziyor [bir ürünün veya tasarımın patentli olduğunu belirtmek için kullanılan işaret]. Bu da sevdiğim eski çelik [Patek] saatlere, 1485 referansına bir selam niteliğinde. Bu benim aklıma gelen bir fikirdi. Böyle yaptığımız için çok mutluyum.

Diğer keyifli kısım ise kutulamada. Collectability'de ambalaj işini çok ciddiye alırız. Bu saatte de kutusunu çift markalı yapmaya karar verdik: Collectability ve Dennison.

Çok güzel bir kutu oldu.