Mükemmel Tişörtü Bulma Rehberi

Yazı Charlie Teasdale

Çeviri Ece Büyükçolpan

Fotoğraf Getty Images / Art Zelin

Günde kaç kez yeni bir markadan tişörtlerini "mükemmelleştirdiklerini" söyleyen e-posta iletisi aldığımı hatırlamıyorum bile. Genellikle, "Halihazırdaki tüm markaları denedik ama istediğimiz bedeni, kaliteyi ve konforu bulamadık; bu yüzden de kendimiz üretmeye karar verdik!" minvalinde şeyler yazıyorlar. Ama sonuçta bu bir tişört; ne kadar zor olabilir ki?

İyi haber ise şu: Tişörtlerin altın çağındayız ve açıkçası bu altın çağ, 2022 yılında FX'in The Bear dizisini yayınlamasıyla başladı. Jeremy Allen White'ın hayat verdiği Carmy Berzatto karakterinin Alman markası Merz b. Schwanenn imzalı beyaz bir tişörtle kaslı-stresli şef rolünü sergilemesiyle erkek moda dünyası adeta sarsıldı. Bizim bildiğimiz tişört, artık sadece pamuklu ve basic bir parça olmaktan ziyade, iyi para harcamanız gereken lüks giyim ürünü haline geldi. İyi giyim zevkinin sembolü oldu. Artık tişörtü zincir mağazalardan ucuza satın alamayacağız yani.

Fotoğraf Getty Images / John Kobal Foundation

Rivayete göre, tişörtün atası, o eski tip tek parça iç çamaşırı. ABD Donanması'ndaki denizciler, bu iç çamaşırını belinden ikiye keserek alt ve üst olacak şekilde iki parça haline getirdiler ve böylece tişört ortaya çıkmış oldu. 20. yüzyılın başlarında gerçekleşen bu olayın sonrasında donanma, tişörtü resmi üniformanın bir parçası olarak benimsedi. "Mavi yakalı" sembolü olarak yola devam eden tişört, Marlon Brando, Steve McQueen ve James Dean gibi yıldızlar sayesinde geniş kitlelere ulaştı.

(Marlon Brando, tişörtün altın çağını başlatan isimdi. Nasıl olmasın ki…)

Yaklaşık yetmiş yıl sonra, tişörtün varlığı her yeri sardı: Üstelik artık hepsi aynı tarzda değildi. İç çamaşırı olarak yola çıkan tişört, artık geriye bakmayacak, diğer giysiler gibi kaliteli kumaşlardan üretilecek ve daha pahalı olacak, daha uzun süre dayanacak ve şeklini koruyacaktı (genelliyorum).

Fotoğraf FX

Tişörtlerinizi nasıl giyeceğinize ve kişisel zevkinize bir kez karar verip tişörtler dünyasının derinliklerine indiğinizde, bu basic parçaya çok para ödemek oldukça mantıklı gelecek, söz veriyorum. Ve işte, o mükemmel tişörtü bulmanız için bir rehber:

(Jeremy Allen White'ın "The Bear" dizisindeki karakteri Carmy Berzatto, Merz b. Schwanen'in bu versiyonunu giyerek tişörtlerin yeni altın çağını başlatmıştı.)

Ne Kadar Harcamalısınız?

Carmy'nin karizmatik tişörtünü baz alalım. Almanya'da üretilen Merz b. Schawanen'in 215 klasik fit tişörtü, onu sıradan bir tişörtten ayıran pek çok detaya sahip. Bir kere kumaşı yüzyıllık bir dokuma tezgâhında dokunan organik pamuktan üretiliyor, böylece kumaş parçası yerine kumaş tüpü ortaya çıkıyor. Bu tüpler sayesinde tişörtün gövdesi oluştuğu ve yan tarafta dikişleri olmadığı için tişörtün daha rahat olduğu ve vücuda iyi oturduğu söyleniyor (ayrıca kumaş yatay olarak dokunmuş; bu sayede sizi yukarıdan aşağı değil, yatay olarak sarıyor). Hareketi ve uyumu artırmak için koltuk altı kısmına üçgen şekilde ek parça eklenmiş ve her bir kare 204 gr ağırlığında olmak üzere, birkaç yıkamadan sonra denim kumaş gibi yumuşayan orta ağırlıkta bir kumaşa sahip (bu nedenle ilk yıkamadan sonra biraz çekmesi muhtemel).

Peki bu tişörte 80 dolar harcamaya değer mi? Aslında ucuz bile: Japon markası Freewheelers & Co.'nun Loopwheel pamuklu tişörtleri 200 dolara satılırken Row'daki düz pamuklu bir tişört 590 dolar. Eğer Brando tarzı melankolik bir liman işçisi görünümüne meraklıysanız Merz b. Sizin için uygun tercih olabilir (bunun yanında spor salonu üyeliğini de önerebiliriz). Ancak yine pahalı gelirse bundan daha uygun alternatifler de mevcut.

Örneğin Buck Mason'ın Toughknit Classic tişörtü 55 dolar ve Amerikan menşeili organik Supima pamuklarından üretiliyor. Malzeme, markanın kendi değirmeninde, Pennsylvania'nın Mohnton şehrinde dokunuyor. Bu kumaş, Merz b. 215'e nazaran biraz daha hafif ama benzer bir dokuya ve dayanıklılığa sahip.

(Buck Mason Toughknit Classic tişört, "The Bear"da giyilen pahalı tişörte, daha hesaplı bir alternatif.)

Mükemmel Tişörtün Temel Özellikleri Nelerdir?

Bir tişört satın alırken bilmeniz gereken en önemli şey, onun ne tür bir kumaştan yapıldığıdır. Olması gereken, yüzde yüz pamuk veya tercih ettiğiniz dokuya bağlı olarak keten ya da kaşmir gibi bir veya daha fazla doğal lifle karıştırılmış pamuktur. Etiketin üstünde "naylon", "akrilik", "polyester" gibi terimler görüyorsanız tekrar düşünün. Bu tarz sentetik kumaşlar giysinin ömrünü uzatsa da (tıpkı plastikler gibi) kalite ve konfor sözü vermez.

Mümkünse "uzun lifli pamuk"tan üretilen bir kumaş seçin; bu, ham malzemenin en iyi formudur. Çevre bilinci yüksek İsveç menşeili bir marka olan Asket, tişörtlerini üretirken bu malzemeyi kullanıyor (fiyatı 55 dolar), keza İngiltere menşeili marka Sunspel de (fiyatı 95 dolar).

Pamuğun ağırlığı, genellikle metrekare başına gram cinsinden ölçülür ve tişört pazarında kaliteyi belirlemenin standart göstergesi haline gelmiştir. Örneğin, J. Crew'un premium ağırlıktaki pamuklu tişörtü (fiyatı 30 dolar) 210 gsm, yani Merz b.'den biraz daha hafif. Ancak ağırlık aynı zamanda malzemenin kalınlığını da belirtir: 160 gsm'ye kadar olanlar hafif, 200 gsm'nin üzerindekilerse ağır olarak kabul edilir. Karşılaştırma yapmak gerekirse, ağır bir sweatshirt yaklaşık 400 gsm ağırlığındadır.

(J. Crew bol kesim pamuklu cepsiz tişört, ideal ağırlığa sahip tişörtler arasında.)

Tişört seçerken dikkate almanız gereken bir unsur daha var ki, o da yaka şekli ve yapısı. Klasik yuvarlak yaka tişörtlere bayılıyoruz evet ama V yaka da tercih edilebilir. V yaka, bir gömleğin altında kamufle edilebildiği için iç giyim olarak da kullanılır hem de ceketle uyum sağlar; ama tek başına biraz sıradan görünebilir (hani o 2000'lerin romantik komedi filmlerindeki adamların giyeceği türden.)

Şimdiye kadar bahsettiğim tüm tişörtlerin ribanalı yakaları var; eğer ki birkaç yıkamadan sonra tişörtünüzün kendini bırakmasını istemiyorsanız aramanız gereken özellik tam olarak budur (buna aynı zamanda "bacon neck" de denir). Aslına bakarsanız bu yaka belki de kalitenin en basit göstergesidir. Eğer tişörtün yakası size tok görünümlü geliyorsa tişörtün geri kalanı da muhtemelen öyledir.

(Aktör Mike Faist, iyi bir beyaz tişörtün kıymetini bilenlerden.)

Üzerinize Nasıl Oturmalı? Hangi Renk Olmalı?

Şimdiye kadar bahsettiğim hiçbir şey uyumla ilgili değil ama tabii ki en nihayetinde kararınızı bu noktada vereceksiniz. Belki daha dar, kısacık kolları olan ve belinizi nazikçe saran bir etek ucu istiyorsunuz (Carmy'ninki gibi). Ya da TikTok'taki birçok genç gibi, daha geniş bir yaka kesimi ve dirseklerinize uzanan düşük omuzlu, kutu şeklinde bir şey arıyorsunuz. Benim bulunduğum yerde, yani İngiltere'de, insanların Uniqlo'nun Fransız tasarımcı Christophe Lemaire yaptığı ile işbirliğiyle ürettiği Airism tişörtüne bayıldığını görüyorum. Kutu şeklinde ve bol, kırışıklığa dayanıklı ve teri emme özellikleriyle tasarlanmış bir parça; bu nedenle giyilebilirlik açısından birçok avantajı var. Ancak sadece yüzde 53 oranında pamuk ve biyolojik olarak parçalanmayan "elastomultiester" adı verilen bir malzeme içeriyor.

Baskılı tişörtlere gelince, o da bir tercih meselesi. Her şey hakkında bunu söyleyebiliriz ama bu noktada zamansızlık hedeflenmeli diye düşünüyorum; bu nedenle de zamansız olmayan bir tişört (Napoleon Dynamite filmindeki ikonik "Pedro'ya oy verin" tişörtünü hatırlıyor musunuz), yakında yer bezine dönüşecektir. Bunun yanı sıra, vintage pazarında harika baskılı tişörtler var; eski restoran ürünleri, üniversite spor takımları gibi ama buradaki cazibe, harika bir şapka ya da kravatta olduğu gibi öznel bir zevkte yatıyor. Yepyeni bir Harvard Üniversitesi tişörtü giyer misiniz mesela? Belki, ama babanızdan kalan bir tişört kadar iyi olmazdı.

(Stylist Bill Mullen'a ait olan bu vintage tişört, asla modası geçmeyecek bir ikinci el buluntusuna iyi bir örnek.)

Tişörtün rengi de bir başka tartışma konusu. Benim için her durumda en iyisi beyaz tişört, ama pastel tonlar ve ara sıra Breton çizgilerle bezenmiş olanlarla oynamayı da seviyorum. Renk sizin için önemliyse zamanla (iyi anlamda tabii) denim gibi solup eskiyecek boyalı bir tişört bulmaya çalışın ancak çok mat veya dikkat çekici renklere sahip olmasın; hiç kimse stilinin bu şekilde tanımlanmasından hoşnut olmaz.

Sonuç olarak, basit düşünün ve en iyi kaliteyi hedefleyin. Şahsen ben düz renkte ve daha hafif pamuklu bir tişörtü tercih ediyorum (hem iç giyim olarak hem de tek başına giyinebilmek için) ve daha rahat uyum yakalayabilmek için bir beden büyük alıyorum (ama bosbol duranları değil).

Uzun vadeli tavsiye vermek gerekirse eğer, strese girmeyin. Sonuçta alt tarafı bir tişört.