Dünya içinde başka bir dünya: Marakeş
Kuzey Afrika'nın kadim kenti Marakeş, yüzyıllardan beri mistik ve büyülü bir dünyanın kapılarını aralıyor. Kokuların, renklerin ve seslerin izinde; 'Kırmızı Kent'te egzotik bir yolculuğa çıktık.
Bazı kentler size zamanın başka bir yerinde olduğunuzu hissettirir. Büyülü bir atmosferin kendine has ritimlerle devinmesine şaşırır, kavurucu sıcakta adımlarınıza eşlik eden egzotik kokuların etkisiyle âlemin başka bir köşesinde olduğunuzu düşünürsünüz.
Berberi'lerin 'Tanrıların Ülkesi', 'Marukush'; yani kadim Marakeş, kalabalık meydanları, keşmekeşi ve labirenti andıran sokaklarıyla bu ölümsüz kentlerden biri. Atlas Okyanusu'nun ve Arap ülkelerinin yanı başındaki 'Kırmızı Kent', başka bir coğrafyanın kendine has üslubuyla şekillenen gündelik bir hayata sahip.
Şöyle düşünün: Bir meydandasınız. Gündüzleri alışverişinizi yaptığınız canlı ve hareketli bu meydan, akşamın çökmesiyle size bambaşka bir fotoğraf sunmaya hazırlanıyor.
Öğlen alışveriş yaptığınız o köşe, büyülü bir yere dönüşmek üzere. Yılan oynatanlar, kına yapıp ateş çemberinde dolananlar… Hepsi iş başında. Ya da ayağınıza dolanan maymunlar, kına yapmak için etrafınızda dolaşan kadınlar… Evet, burası Marakeş'in Jemaa El Fna Meydanı. Dünyanın başka bir yerinde, çölün yanı başındaki uzak bir köşedesiniz. Jemaa El Fna Meydanı, Marakeş'e ilk defa gidenleri ilk bakışta korkutsa da 'büyülü dünya'ya dokunmanın en güzel yolu, gündüzleri ve geceleri farklı kimliklere bürünen bu güzel meydandan geçiyor. Zira tavsiyemiz, çekinmeden kalabalığın arasına karışın ve cana yakın Faslılarla iletişim kurun. 'Souk' denilen ünlü pazarlarda sıkı bir pazarlığa tutuşmak ya da Marakeş sokaklarına kesif bir koku salan, Faslıların ünlü nane çayının tadına bakmak, Jemaa El Fna Meydanı'nın olmazsa olmazları.
Bir anda etrafa nasıl yayıldıklarını anlayamadığınız sokak lezzetlerinin tadına bakmak konusunda cesur olmanızda fayda var. Zira dünyanın en egzotik kentinde, bir daha asla tadına bakamayacağınız lezzetlerle karşılaşacaksınız. Marakeş'te yolunuzu düşürmeniz gereken pek çok yer var. Ve sanıldığı gibi Marakeş, çöllerden oluşan, çorak toprakların atmosferinden çok uzakta; güzel bahçeler ile gölgesinde serin bir nefes alacağınız portakal ağaçlarının etrafı sarmasıyla oluşmuş. Şehrin pek çok köşesi, botanik bahçelerle kaplı. Kaybolduğunuzu sandığınız dar bir sokağın en sapa ucu, bir de bakmışsınız yemyeşil bir bahçeye açılmış. Faslıların geleneksel evlerine Arapça 'bahçe' anlamına gelen 'Ryad' kelimesinden yola çıkılarak 'Riyad' deniliyor. Ve bu evler, bahçesi, avlusu ve portakal ağaçlarıyla birlikte gündüz sıcağında serin bir ortam sunuyor. Genellikle otel ve kafe olarak kullanılan bu mekânlar, öğlen sıcağından kaçmak için biçilmiş kaftan.
Kentin sur içindeki eski şehir bölgesi Medina; çarşısı, ucuz fi - yatları ve yerel ürünleriyle ünlü. İstanbul'un Kapalıçarşı'sına benzetebileceğiniz bu güzel pazar, deri işçiliği konusundaki zanaatıyla nam salmış. Alışveriş yapmayacak olsanız da Fas'a dokusunu kazandıran Medina'nın güzel sokaklarında uzun bir yolculuğa çıkın ve Fas'ın eli işi göz nuru şallarına, babuş denilen geleneksel çarıklarına ve takılarına bir göz atın. Ya da sessizce bir köşeye çekilip çarşıdaki hayatın akışına tanıklık edin. Zamanın bir başka noktasında durmuş gibi görünen Marakeş; Medina, Jemaa El Fna Meydanı, yılan oynatıcıları, kesif nane kokusu ve baharatlardan ibaret değil. Kentin bir de bambaşka bir yüzü; yani Gueliz bölgesi var. Ve burada hayat kalabalık pazar yerlerinin aksine modern ve olabildiğince lüks.
'Avenue Mohammed VI' ise Gueliz'in şık butiklerinin, uluslararası otellerinin ve lüks restoranlarının sıralandığı caddelerin başında geliyor. Masallar şehri Marakeş'in tarihine tanıklık etmek, ebette ki kentteki ölümsüz yapıların izini sürmekten geçiyor. Saadian Hanedanı tarafından 1565 yılında yaptırılan 'Ali Bin Yusuf Medresesi'nin muhteşem avlusunu görüp bu çatının altında soluklanmak ya da Saadian Hanedanı'nın mezarlarına ev sahipliği yapan Saadian Mezarları'ndaki görkemli anıt mezarları görmek, bu kadim kentte yapabilecekleriniz arasında. Marakeş'in gizemli sokaklarında, Endülüs İspanyası'nın ya da Fransız etkisinin izlerini kolayca görebilirsiniz. Fas'ın uzunca bir süre Fransız sömürgesi olması, yemeklerden gündelik hayata kadar pek çok alana sirayet etmiş. Ancak yine de en çok kendi gibi olan bu ölümsüz kentte, benzersiz bir coğrafyanın, başka bir diyarın içinde olduğunuzu hissedeceksiniz. Çekinmeden kalabalıklara karışın ve 'dünya içinde başka bir dünya' olan Marakeş'te özel bir serüven yaşayın. Marakeş için yola çıkmadan önce ise ünlü yazar Elias Canetti'nin 'Marakeş'te Sesler' isimli güzel kitabı eşliğinde kadim kent hakkındaki ilk keşifl erinizi yapın.
Yazı: Türkan DOĞAN
