Galatasaraylı anılarda yolculuk
Mustafa Kemal'in çalışma arkadaşı Ruşen Eşref Ünaydın, Galatasaray ve Futbol adlı hatırat kitabında sarı kırmızılıların 1906'daki ilk lig maçına geniş bir yer ayırıyor.
1904 yılında kurulan İstanbul Futbol Ligi, bir anlamda yabancıların ligiydi. Ligde oynayan Kadıköy (Cadi-Keuy), Moda, Elpis ve Imogen takımları bir iki istisna haricinde gayrimüslimlerden oluşuyordu. O istisnalar da futbol Türklere yasak olduğu için sahte kimlikle çıkıyordu sahaya. Galatasaray Sultanisi öğrencilerinin kuracağı takım, ilk resmi ligde oynayacak ilk Türk takımı olacaktı. Bir Türk takımının kurulduğunu duyar duymaz soluğu Galatasaray'da alacaktı bu istisnai topçular da.
Galatasaray ilk resmi maçına 1906 yılında çıktı. Karşısında hem ismini hem de oyuncularını İngiliz Büyükelçiliği'nin istasyonu vazifesi gören gemiden alan Imogen takımı vardı. Maç o dönemde Kadıköy maçlarının oynandığı iki resmi müsabaka alanından birinde, Kuşdili Çayırı'nda yapılacaktı. (Diğeri Papazın Çayırı idi.) Dört tarafı açık bu iki çayıra giriş serbest, seyir bedelsizdi. Ruşen Eşref Ünaydın (1892-1959) hatıralarında şöyle bahsediyor maç seyir şartlarından: "Çamurda, yağmurda bir buçuk-iki saat boyu, cezaya çarptırılmış gibi ayakta durmağa katlanabilen; zatürreden korkmayan herkes gelip maçı seyredebilirdi. Taraf tutabilirdi! Alkış tutabilirdi! Fakat daha pek yuh çekmiyordu! Futbolun o çağı Âdem ile Havva'nın Serendip'e indikleri devirdi; o alanda henüz Habil-Kabil vakası duyulmuyordu. Kızışmadan ve çekişmeden ziyade iyi oynayana hayranlık besleme devriydi o çağ!"
Galatasaray'a İngilizler karşısında fazla şans verilmiyordu açıkçası. Ancak sahadan gol atarak ayrıldı Galatasaray. Bu, pek çok açıdan bir zaferdi. Keza Ünaydın, Galatasaray'ın kuruluşunun 50. yılında kaleme aldığı Galatasaray ve Futbol adlı kitabında o maçı Türk futbolunun 'Kuvay-i Milliyesi' olarak gördüğünü belirtiyor.
Galatasaray'ın 11'i şöyleydi: Ahmet Robenson/ Cavalı Abdülmüttalip- Bekir Sıtkı-Kürt Celal/ Karadağlı Milo-Mazhar Bey-Boris Nikolof/Hasan- Dalaklı Hüseyin/Emin Bülent ve Ali Tamay. Üstlerini çayırın yakınındaki Arnavut Zeynel'in muhallebicisinde değiştirdi topçular. Takımda yetenekli forvetler vardı ama tek golü atmak kıvrak bir topçu olmayan Ayı Nikolof'a nasip oluyordu. Ünaydın, Ali Sami Yen'in o maçta oynamadığını belirtiyor. Galatasaray o sezon 4. sırada bitiriyordu ligi. Sonraki yıl Moda ve Kadıköy'ün ardından 3. oluyordu. 1908-1909 sezonunda ise tarihe lig şampiyonu ilk Türk takımı olarak geçecekti.
Yazı: Ege Görgün