O Ses Sustu - Ayten Alpman
Dünya çapında bir yıldız olabilecekken, ''memleketinin'' kısır müzik piyasasına mahkûm kalıp yeteneğinin karşılığını hak ettiği ölçüde alamayan Ayten Alpman’ı kaybettik.
06 Ağustos 2012
Yazı EGE GÖRGÜN
1999 YILINDA Ada Müzik'in "Eski 45'likler – Türk Pop Tarihi" serisinden çıkan Ayten Alpman şarkıları derlemesinin CD kitapçığında, sanatçının kariyerini özetleyen Naim Dilmener imzalı uzunca bir yazı yer alır. Yazının sonlarında, Ayten Alpman'ın son plağını 1977 yılında çıkarmış olduğuna gönderme yaparak, şöyle der Dilmener: "... hepimiz onu çok fazla özlemiştik."
AYTEN ALPMAN'I, bundan sonra da çok özleyeceğiz. Değerli ses sanatçısını, 20 Nisan 2012'de sonsuzluğa uğurladık çünkü. Alpman, Fikret Şenes'in sözlerini yazdığı ve tüm zamanların en çok çalınan Türkçe şarkısı olma ihtimali çok yüksek olan "Bir Başkadır Benim Memleketim" ile özdeşleşmiş olsa da; bu şarkının, kariyerinin girdiği çıkmaz sokağı temsil ettiğini söylemek yanlış olmaz. Bu şarkıya, ironik bir anlam da yüklemek mümkün. Ne de olsa Alpman, İsveç'te aldığı müzik eğitimi sayesinde dünyaca ünlü bir caz şarkıcısı olma yolunda ilerlerken; memleket hasretine dayanamayıp, Türkiye'ye dönmüş ve uluslararası bir kariyer şansını kaybetmişti.
İLK EVLİLİĞİNİ, bir diğer önemli müzik simamız İlham Gencer ile yapan Ayten Alpman, profesyonel olarak, müzik kariyerine de müstakbel kocasıyla birlikte başlamıştı. Radyo çalışmalarının ardından sahnelere transfer olan Alpman, İstanbul'un en şık kulüplerinde caz parçaları seslendirdi. İsveç'e, boşanmasının ardından gitti.
AYTEN ALPMAN İsveç'ten döndüğünde, artık Türkçe sözler yazılan yabancı şarkıların moda olduğu bir Türkiye bulur. Oysa onun yeteneği, daha çok, yabancı sözlü caz parçalarını söylerken kendini belli etmektedir. Alpman, Nişantaşı'nda bir kulüpte caz söylemeye başlayarak, bildiği yolda yürümeye bir süre daha ısrar eder. Ancak yakın çevresinden de gelen baskılara dayanamayıp, sonunda, Türkçe şarkılarla plak doldurmayı kabul eder. 1967 yılında, ilk plağını doldurur; 1971 yılında çıkan "Memleketim", Kıbrıs Barış Harekatı'nın "resmî marşı" hâline gelince, 2,5 yıl gecikmeli olarak büyük bir patlama yapar. Ardından, Sezen Cumhur Önal, Fecri Ebcioğlu gibi gözde söz yazarlarıyla çalışır; kendi plak şirketini kurup, Türk popunun en çok satan plaklarından biri olan "Tek Başına"yı çıkarır. Sanatçının bir başka önemli hit'i, 1976 yılında çıkardığı "Ben Böyleyim" olur. 1977 yılında çıkan ve "Neden Sanki Dünya Dar Gelir İnsana" ile "Son Bir Defa" şarkılarını içeren plak, son 45'liği olur. Alpman'ın müzikten uzak kalmasının nedenini, Naim Dilmener şöyle açıklar, yazısında:"Türk Popu'nun19 80'li yıllarda arabeskin altında ezilişi, 12 Eylül günleri ve arkasından gelen Özal'lı 'paramparça' yıllar…"
EVET, yerine bir şey konamayacak o ses, artık sustu. Ne biz doyabildik ne de dünya doyabilmişti, o sese. Ayten Alpman'a uzun sayılabilecek bir ömür ve büyük bir yetenek bahşedilmişti ama biz, bu fırsatı yeterince değerlendiremedik.
